Opština Modriča je do 1992. godine imala razvijen industrijski profil, sa hemijskom kao vodećom industrijom, uz značajno učešće drvne, obućarske i prehrambene industrije, te proizvodnje plastične ambalaže.
Uz industriju, u drugom planu je razvijana poljoprivreda, koristeći prednosti plodnog zemljišta i pogodne klime. Opština je imala jedno od najuspješnijih poljoprivrednih dobara u BiH sa savremenom mljekarom i sistemom za biokonverziju.
Opština Modriča je spadala u krug izrazito razvijenih opština u BiH i SFRJ sa Rafinerijom ulja Modriča kao glavnim nosiocem razvoja opštine.
Modriča je imala snažnu bazu stručnog i visokostručnog stanovništva sa velikim obimom znanja i vještina u različitim oblastima kao što su: hemijska, mašinska, papirna, drvna, obućarska i prehrambena industrija. Postojala je i jaka zanatska tradicija.
Privredna struktura opštine Modriča je danas značajno izmijenjena. Po broju registrovanih subjekata i ostvarenom ukupnom prihodu prednjači trgovina ali sa najvećim potencijalom za investiranje i zapošljavanje izdvajaju se sektori:
- Metaloprerađivačka industrija
- Hemijska industrija
- Industrija tekstila, kože i obuće
- Prizvodnja ALU, PVC i drvenih profila
Metaloprerađivačka industrija
Metaloprerađivačka industrija u Modriči je doživjela značajniji razvoj tek krajem 20-og i početkom 21-og vijeka.
Značajniji privredni subjekti u ovoj oblasti su društva sa ograničenom odgovornošću „MP Pandurević“ , „Fam-JM“, „MAG“, „RTS metal“ i „Optima Power“.
DOO „MP Pandurević“ je preraslo iz porodične kovačke radionice osnovane davne 1906. godine. Osnovna djelatnost je obrada metala kovanjem, provlačenjem, izvlačenjem, te proizvodnja elemenata i namještaja od kovanog gvožđa i lider je u proizvodnji kovanih i inoks ograda u regiji. Danas skoro polovinu svoje proizvodnje plasira na inostrano tržište.
DOO „Fam JM“ je osnovano 1980.godine kao zanatska radionica za proizvodnju i servisiranje mašina za obradu drveta. Kasnije se preregistrovalo u privredno društvo i od 1995. godine se isključivo bavi remontom SUS motora, proizvodnjom pokretnih alata za CNC mašine, remontom pilanske opreme i mašinske obrade metala (klasične i CNC).
DOO „MAG“ posluje od 1997.godine a primarna djelatnost mu je mašinske usluge, remont i servis mašina i uređaja, te proizvodnja raznih mašinskih elemenata i sklopova.
DOO „RTS metal“osnovano 2006.godine sa osnovnom djelatnošću obrada metala, proizvodnja metalnih proizvoda i bravarske galanterije od svih vrsta šipki, cijevi, limova, proizvodnja prozora i vrata, inoks ograda i kapija i drugih proizvoda. Do skoro bili orijentisani isključivo na inostrano tržište a u narednom periodu će nastojati ostvariti udio i na domaćem tržištu.
DOO „Optima Power“ je osnovano u Modriči 2007.godine kao preduzeće ua uslužne mašinske radove a 2008.godine se specijalizuje za uslužno izvođenje radova na turbo generatorskim postrojenjima i širi se na sektor energetike.
Hemijska industrija
Akcionarsko društvo “Rafinerija ulja Modriča“ je predstavljalo jedno od najznačajnijih privrednih društava na području opštine Modriča u oblasti hemijske industrije i uopšte u privrednom životu opštine.
Osnovana je daleke 1954. godine kao hemijska zanatska radionica. Brz razvoj postiže šezdesetih godina prošlog vijeka, kada se u okvirima naftne industrije Bosne i Hercegovine transformiše u modernog proizvođača maziva za motore sa unutrašnjim sagorijevanjem a kasnijim razvojem i proizvođača hidrokrekovanih baznih ulja.
Blizu 60 godina Rafinerija ulja je prepoznatljiv proizvođač ulja i maziva na tržištu bivše Jugoslavije i Zapadne Evrope i glavni nosilac razvoja opštine Modriča.
2007. godine ruska državna kompanija „Zarubežnjeft“ je preko svoje kćerke kompanije „NeftegazinKor“ postala većinski vlasnik akcija u preduzećima naftne industrije Republike Srpske, između ostalih i Rafinerije ulja Modriča.
Godine 2008. kompanija „Zarubežnjeft“ osniva novo preduzeće pod nazivom „OPTIMA Grupa“ d.o.o. sa sjedištem u Banja Luci, čiji zadatak je bio planiranje i upravljanje razvojem naftne industrije, te razvijanje i širenje maloprodajne mreže benzinskih pumpi kroz preduzeća Rafinerija nafte Brod, Rafinerija ulja Modriča i distributivne mreže benzinskih stanica Petrol.
„Rafinerija ulja Modriča“ a.d. danas nema vlastitu proizvodnju već je postala uslužni proizvođač za „Optima Grupa“ d.o.o. i nema više ulogu nosioca razvoja opštine Modriča.
Drugo privredno društvo koje se u ovoj oblasti razvilo je „Novoprom“ d.o.o. Od distributera repromaterijala i pratećeg programa za poljoprivredu, distributera vještačkih đubriva, pesticida, vozila i goriva, ovo privredno društvo je kupovinom AD „Hemija“ proširilo svoju djelatnost na proizvodnju NPK đubriva, bitumenskih emulzija i polimer bitumena za gradnju puteva, te proizvodni program za građevinarstvo i autoindustriju.
Industrija tekstila, kože i obuće
U oblasti industrije kože i obuće na području opštine Modriča su aktivna dva privredna društva, „KOMO“ a.d. i „ALFA“d.o.o. , te „THEMA“ d.o.o. poslovna jedinica privrednog društva iz Gradačca. Ovdje se uglavnom radi o „lohn“ proizvodnji gdje proizvođači od kupaca dobiju kompletan materijal za šivenje, tako da u svom procesu rada samo kroje, šiju, pakuju i isporučuju a nemaju gotov vlastiti proizvod. (Osim „THEMA“ d.o.o., koji ima i linije gotovih proizvoda).
Ovo je proizvodnja sa intenzivnim radom a niskom cijenom ljudskog rada, malom akumulacijom i malim profitnim maržama. Repromaterijal se uvozi iz inostranstva, što pored uvoza gotove robe iz Kine i Turske umanjuje konkurentnost domaćih proizvođača.
Prednost ovog sektora je što zapošljava značajan broj i to većinom ženske radne snage.
Sektor tekstilne industrije broji dva proizvođača, „HERTEX“ d.o.o. i „a ’la mode“ d.o.o. sa sličnim proizvodnim asortimanom, pretežno ženske konfekcije.
Prizvodnja ALU, PVC i drvenih profila
Za razliku od nekih drugih industrijskih sektora koji imaju dužu istoriju djelovanja na ovim prostorima i shodno tome prepoznatljivost i odgovarajuću infrastrukturu, sektor plastike kao relativno mlad industrijski sektor tu prepoznatljivost i infrastrukturu još uvijek razvija.
Prva fabrika u ovom sektoru registrovana početkom 80-ih u Modriči je AD „Plasmo“ i bavila se proizvodnjom ambalaže od plastičnih masa. Fabrika je u toku rata izgorila i nije stavljana u rad nakon toga.
Posmatrajući trendove na globalnom i evropskom tržištu uočeno je da je sektor plastike u građevinarstvu drugi najznačajniji sektor, odmah nakon sektora ambalaže a najpopularniji je lanac proizvoda građevinske stolarije.
Od 1998. godine do danas na području opštine Modriča su registrovana tri privredna društva i dva preduzetnika, proizvođača ALU i PVC stolarije „Ornament“ d.o.o. , „VD sistem“ d.o.o., „PVC sistem company“ d.o.o. , ZTR „RD Line“, ZTR „Đurićmont“ i „Akva-komerc“ d.o.o. proizvođač ostalih proizvoda za građevinarstvo od plastičnih masa.
U današnje vrijeme, kada je energetska efikasnost sastavni dio razvojnih smjernica svih sektora energetskog sistema, posebna pažnja je posvećena mjerama energetske efikasnosti u sektoru zgradarstva, jer su tu veliki efekti na smanjenje potrošnje energije i emisije štetnih gasova, te nije ni čudo što je došlo do povećanja broja proizvođača ovih proizvoda.
Ovu proizvodnju karakteriše kontinuiran rast tražnje na domaćem tržištu ali predstavlja i izuzetan izvozni potencijal.
Opština Modriča raspolaže sa 22431 hektar poljoprivrednog zemljišta od čega je u privatnom vlasništvu 21322 hektra ili 95,06, dok je u državnom vlasništvu svega 1109 hektara ili 4,94%.
Obradivo poljoprivredno zemljište zauzima 19823 hektra ili 88,37%.
U strukturi obradivog poljoprivrednog zemljišta preovladavaju oranice sa 16263 hektra (82,04%), voćnjaci 2299 hektra (11,6%) i livade 1261 hektar (6,36%).
Pregled poljoporivrednih površina po katastarskim opštinama:
R.
br. |
Katastar.
opština |
obradivo zemljište hektara | ukupno
obradivo |
pašnjak
ha |
ukupno
polj. ha |
|||
njiva | voćnjak | vinogr. | livada | |||||
1 | Babešnica | 69,1051 | 30,9988 | 0,0000 | 3,2983 | 103,4022 | 27,6554 | 131,0576 |
2 | Botajica | 770,0382 | 115,2979 | 0,0000 | 15,4199 | 900,7560 | 166,5524 | 1067,3084 |
3 | Vranjak | 1036,3723 | 298,5172 | 0,0955 | 186,0397 | 1521,0247 | 333,8754 | 1854,9001 |
4 | Garevac | 1179,4832 | 27,0077 | 0,0000 | 22,0845 | 1228,5754 | 66,1584 | 1294,7338 |
5 | Dobrinja | 544,0847 | 50,7667 | 0,0000 | 42,9935 | 637,8449 | 115,0420 | 752,8869 |
6 | Dugo Polje | 1557,0398 | 148,2511 | 0,0000 | 47,1180 | 1752,4089 | 424,7403 | 2177,1492 |
7 | Kladari | 557,9102 | 10,3637 | 0,0000 | 19,9219 | 588,1958 | 24,9896 | 613,1854 |
8 | Koprivna | 1495,9923 | 284,7997 | 0,0000 | 41,6348 | 1822,4268 | 369,5281 | 2191,9549 |
9 | Miloševac | 1061,1830 | 28,6421 | 0,0000 | 219,5420 | 1309,3671 | 31,0509 | 1340,4180 |
10 | Modriča | 313,2133 | 53,3501 | 0,0000 | 128,8786 | 495,4420 | 11,7641 | 507,2061 |
11 | Riječani D. | 273,2798 | 95,8938 | 0,0000 | 32,8871 | 402,0607 | 84,9329 | 486,9936 |
12 | Riječani G. | 306,2101 | 135,9960 | 0,0000 | 140,8173 | 583,0234 | 224,3943 | 807,4177 |
13 | Skugrić G. | 918,6327 | 121,1601 | 0,1089 | 27,3899 | 1067,2916 | 121,3319 | 1188,6235 |
14 | Tarevci | 483,6945 | 102,2146 | 0,1033 | 64,9571 | 650,9695 | 83,8752 | 734,8447 |
15 | Čardak | 688,4937 | 11,3697 | 0,0000 | 68,7446 | 768,6080 | 33,4167 | 802,0247 |
16 | D.Skugrić 1 | 675,4386 | 132,2533 | 0,0000 | 6,4761 | 814,1680 | 44,6721 | 858,8401 |
17 | D.Skugrić2 | 179,0465 | 38,3433 | 0,0000 | 1,4141 | 218,8039 | 0,7337 | 219,5376 |
18 | Tolisa 1 | 542,8420 | 201,8313 | 0,0000 | 28,9772 | 773,6505 | 151,8834 | 925,5339 |
19 | Tolisa 2 | 555,9184 | 136,1020 | 0,0000 | 18,9039 | 710,9243 | 69,6218 | 780,5461 |
20 | Zelinja S. | 14,8402 | 1,6383 | 0,0000 | 0,0000 | 16,4785 | 0,0000 | 16,4785 |
21 | Jasenica | 215,6412 | 58,4484 | 0,0000 | 0,0000 | 274,0896 | 19,6813 | 293,7709 |
22 | G.Međeđa | 32,4918 | 3,9292 | 0,0000 | 6,6588 | 43,0798 | 9,5071 | 52,5869 |
23 | Krečane | 102,2986 | 0,2485 | 0,0000 | 0,2485 | 102,7956 | 14,1274 | 116,9230 |
24 | Rajska | 61,5528 | 0,4958 | 0,0000 | 0,0000 | 62,0486 | 8,9880 | 71,0366 |
25 | D.Ledenice | 689,8780 | 10,6331 | 0,0000 | 27,3747 | 727,8858 | 7,1894 | 735,0752 |
Ukupno | 14324,6810 | 2098,5524 | 0,3077 | 1151,7805 | 17575,3216 | 2445,7118 | 20021,0334 |
Napomena: Izvor podataka RU Za geodetske i imovinsko-pravne poslove PJ Modriča
Učešće pojedinih kultura u sjetvenoj strukturi je sledeći: žita oko 80,00%, industrijsko bilje 0,50%, povrće 12,50% i krmno bilje 7,00%.
U oblasti stočarstva najorganizovaniji je sektor mljekarstva i uzgoj brojlera (zbog uređenog tržišta), a razvijena je proizvodnja priplodnog podmlatka (junica, krmača i ovaca) što se reflektuje kroz povećanu ponudu mesa kako na lokalnom tržištu tako i šire.
U voćarskoj proizvodnji najzastupljenija kultura je šljiva zbog tradicije uzgoja.Šljiva se uzgaja na obroncima planine Trebave koja ima istočnu ekspoziciju. Uzgaja se na nadmorskoj visini od 200-600m.n.v. Posebno treba istaći i suvu šljivu koja se tradicionalno sušila u malim zidanim sušarama sa 3-9 ljesa, a kao energent koristilo se drvo. Danas na području Modriče imamo 3 privredna subjekta koji posjeduju moderne sušare „PZ „EKO PLOD“ Modriča, OPZ „Tarevci“ Tarevci i „Krušik“ d.o.o. Posebnu vezu proizvodnje šljive na trebavskom kraju treba naglasiti sa gradačačkim „Sajmom šljive“ gdje je prvi „Dan šljive“ održan 30. i 31. avgusta 1969. Godine, što je i doprinijelo podizanju zasada šljive. Da bi se unaprijedila proizvodnja šljive radi se na zaštiti geografskog porijekla suve šljive.
Formiranjem prerađivačkog centra voća i povrća PC „Jabučik“ proizvodnja povrća kako na otvorenom tako i u zaštićenom prostoru se stalno povećava.
U poslednje tri godine preko projekata Opština je za poljoprivredne proizvođače obezbijedila 116 plastenika površine po 100m2.
Broj registrovanih porodičnih poljoprivrednih gazdinstava 587 od čega 34 komercijalna i 553 nekomercijalna.
U cilju unapređenja poljoprivredne proizvodnje, boljeg iskorištavanja prirodnih resursa i radne snage Opština se opredijelila za unapređenje poljopivredne i prehrambene proizvodnje kroz:
- davanje podsticaja tekućoj proizvodnji u određenim vrstama proizvodnje,
- promocija poljoprivrede kroz posjete poljoprivrednim sajmovima kao i održavanje „Izložbe stoke i seoskog preduzetništva“,
- kontinuirana edukacija poljoprivrednih proizvođača kroz održavanje tzv.Zimske škole
- pronalaženje potencijalnih investitora i pružanje podrške kroz sufinansiranje.
Pored poljoprivrednog zemljišta značajni prirodni resursi su šume i vodni resursi.
Opština posjeduje Šumskoprivrednu osnovu za privatne šume 2022-2031 godina na osnovu koje šumsko gazdinstvo Doboj, Šumska uprava gazduje šumama
Na području naše Opštine osnovni površinski tok je rijeka Bosna koji pripada slivu rijeke Save. Kroz opštinu Modriča protiče u dužini 18 kilometara, sa prosječnom širinom od 90 metara. Najveći vodostaj ima u periodu mart-maj i novembar, a najniži u periodu avgust-septembar.U donjem dijelu nanosi veće količine šljunka koji utiče na meandriranje korita. Pritoke rijeke Bosne na našem području su rječice: Adarska rijeka, Mala rijeka, Velika rijeka, Vranjačka rijeka Babešnica, Dusa, Tolisa kao desne pritoke, a lijeve pritoke su: LJubioča, Botajička Rijeka.
Na području opštine Modriča nema prirodnih jezera i močvara. Od vještačkih vodnih tijela na području Opštine se nalazi vještačko jezero u Dobrinji i Zapadni lateralni kanal. Vještačko jezero je privatni posjed i služi za uzgoj ribe površine oko 1 hektar, a zapadni lateralni kanal je izgrađen 1973. godine koji ima funkciju prihvata i odvođenja brdskih voda u rijeku Bosnu s ciljem zaštita od poplave.
Na području opštine Modriča u oblasti školstva radi jedna predškolska ustanova, dvije centralne, 15 područnih osnovnij škola i jedna srednja škola SŠC „Jovan Cvijić“ u kojoj u prosjeku bude oko 650 učenika.
Obrazovni profil u SŠC „Jovan Cvijić“ su:
- Gimnazija (Društveno- jezički smjer, Računarsko- informatički smjer)
- Ekonomija, pravo i trgovina (Ekonomski tehničar, Poslovno – informatički tehničar)
- Mašinstvo i obrada metala (Tehničar mehatronike, Tehničar CNC tehnologija, Bravar – zavarivač, Automehaničar, Varilac, Bravar)
- Elektrotehnika (Tehničar računarstva i programiranja, Tehničar elektroenergetike, Auto-električar , Tehničar informacionih tehnologija)
- Poljoprivreda i prerada hrane (Poljoprivredni tehničar, Agroproizvođač)
- Tekstilstvo i kožarstvo (Kožarski tehničar).
Visoko obrazovani kadrovi (odprilike 60 završenih studenata godišnje iz Modriče) stižu sa fakulteta iz šireg okruženja. Na fakultetima u Banja Luci i Istočnom Sarajevu obrazuju se kadrovi svih smjerova, a u bližoj okolini dostupni su kadrovi iz sektora saobraćaja, metalurgije, hemije, mašinci i menadžeri proizvodnih tehnologija.
U krugu od 50 km dostupni su centri za neformalno obrazovanje i programe dokvalifikacije, prekvalifikacije i usavršavanje koji najbrže mogu odgovoriti na jednostavnije potrebe investitora.
Prirodne karakteristike
Povoljan geografski položaj opštine Modriča, dobra saobraćajna povezanost sa susjednim zemljama, odnosno kratka udaljenost, kao i neposredna blizina Koridora 5C, svakako su važni faktori za razvoj jednog turističkog područja.
Područje opštine rasprostranjeno je na tri geografska područja zahvatajući po manji dio svakoga od njih:
- Dio ravnice bosanske Posavine sa dijelom doline rijeke Bosne
- Područje masiva planine Vučijak na lijevoj obali rijeke Bosne
- Područje masiva planine Trebave na desnoj strani rijeke Bosne
Vučjak (367m); Trebava (644m), dolina rijeke Bosne (106-103 m) i posavska ravnica (91- 90 m nadmorske visine.)
Jedan od najperspektivnijih prirodnih resursa je Duga NJiva – izletište i vazdušna banja na planini Trebava koja se proteže na nadmorskoj visini od 400 do 644 metara. Bogata je bjelogoričnim i crnogoričnim šumama, netaknutim izvorima pitke vode, raznovrsnim biljnim i životinjskim svijetom sa stalnim vazdušnim strujanjima koja predstavljaju važan termoregulacioni faktor zbog kojeg je vazduh uvijek čist. Dakle, lokalitet Duga NJiva posjeduje izuzetne vrijednosti biodiverziteta – biološke, ekološke, zatim kulturno-istorijske i pejzažne vrijednosti.
Od prirodnih atrakcija bitno je istaknuti lovne i ribolovne potencijale. Lovačkim resursima upravlja Lovačko udruženje ”Majna” koje na raspolaganju ima 2 lovačke kuće i 7 lovačkih koliba. Najzastupljenije vrste divljači su srna, zec, fazan, divlja svinja, divlja patka a u ravničarskim lovištima prepelica.
Sportsko- ribolovno društvo ” Optima ” brine se za poribljavanje voda, uređenje jezera i zaštitu od krivolova. (Ribolovni potencijal: Som, šaran, smuđ, mrena, štuka..) Na rijeci Bosni se nalazi uređena takmičarska staza duga od oko 800 m.
Kulturno-istorijsko nasljeđe
Stari grad Dobor sa svojom Dobor kulom predstavlja simbol grada. Nalazi se na lijevoj obali rijeke Bosne oko 4 kilometra uzvodno od Modriče. Sagradio ga je Ivaniš Horvat između 1387. i 1394. godine u vidu utvrđena sa dvije kule.
Zbog strateškog položaja Dobor je kroz istoriju bivao više puta izložen osvajanjima i pustošenjima. Na lokalitetu grada Dobor otkriveno je i sedam arheoloških slojeva iz metalnog doba koja mu daju na značaju.
Graditeljska cjelina Stari grad Dobor proglašen je nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine u proljeće 2005. godine. Arheološki nalazi se nalaze u Zemaljskom muzeju Bosne i Hercegovine u Sarajevu i u Regionalnom muzeju u Doboju.
Religija
Manastir Duga Njiva – Na mjestu sadašnjeg manastira, prema predanju, nalazila se crkva brvnara posvećena svetom proroku Iliji, koja je davno porušena. Običaj naroda Trebave da dolazi na Ilindanski sabor na Dugu NJivu, koji se održava u nedjelju pred Ilindan. U to vrijeme se obavlja crkveno bogosluženje i ophodi litija oko hrama, a na trodnevnom skupu okupljaju se i mladi i stari, kako bi se kroz pjesmu, igru, veselje i druženje radovali životu i onome što on donosi.
Devedesetih godina XX vijeka počela je gradnja crkve na mjestu gdje je bila nekadašnja crkva brvnara. Prilikom osvećenja novi hram posvećen je Svetom knezu Lazaru Kosovskom i svim srpskim novomučenicima. Episkop zvorničko-tuzlanski g. Vasilije proglasio ovu crkvu za manastir juna mjeseca 2007. godine.
2010. godine počela je realizacija ideje o gradnji manastira Duga NJiva. Generalni projekat novog manastira izradio je arhitekta Slavko Lukić iz Bijeljine. Temelje novoga hrama osveštao je 31. jula 2011. godine episkop g. Vasilije. Hram je završen sredinom 2012. godine.
Pored manastira, treba spomenuti i najstariji pravoslavni hram na teritoriji opštine Modriča – Crkvu Vaznesenja Gospodnjeg u selu Koprivna, izgrađenu 1874. godine.
Opština Modriča se može pohvaliti i većim brojem manifestacija koje se održavaju tokom cijele godine, te ih je svakako potrebno spomenuti kao značajan turistički potencijal.
Manifestacije: Modričko proljeće, Gastro susreti, obilježavanje Dana opštine – Vidovdana, Modričko ljeto, Sajam rukotvorina „Tradicija i ja“, Zimski grad Modriča, te brojni sportski turniri i dr.
Na osnovu gore navedenog možemo zaključiti da opština Modriča raspolaže brojnim i raznovrsnim potencijalima, te da pogoduje razvoju vjerskog, rekreativnog, seoskog, izletničkog, lovnog, ribolovnog i svakako manifestacionog turizma.
Dobrom promocijom, unaprijeđivanjem, očuvanjem i zaštitom gore navedenih vrijednosti stvoriće se dobri preduslovi za razvoj turističkog privrednog sektora u opštini Modriča.
Smještajni kapaciteti na području opštine Modriča :
- Hotel „ Monogram“ – raspolaže sa 22 sobe i 4 apartmana;
- Hotel „ Atohs“ – raspolaže sa 16 soba i 3 apartmana, ukupan kapacitet hotela 38 ležajeva;
- Motel „Bellevue “ – raspolaže sa 10 ležajeva;
- Motel „ Dvorac“ – raspolaže sa 10 ležajeva;
- Smještaj Rox Modriča – raspolaže sa 5 dvokrevetnih soba;
- SRC „ Riječani“ raspolaže sa 8 soba i 10 vikend kućica;
- Prenoćište „ Park“ – raspolaže sa 5 soba i 3 apartmana